In september 2016 is de opleiding Social Work van gestart gegaan. De vier opleidingen Culturele en Maatschappelijke Vorming, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Pedagogiek en Sociaal Pedagogische Hulpverlening zijn als gevolg van landelijke ontwikkelingen binnen onderwijs en het sociale domein samen gegaan en vormen nu de opleiding Social Work. De opleiding is ontstaan doordat er een transitie in de samenleving heeft plaatsgevonden doordat de samenleving van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving is getransformeerd. Belangrijk hierbij is dat er meer verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid gevraagd wordt van mensen. Vanuit het veldonderzoek van de Hogeschool Rotterdam (2014) blijkt dat er vanuit het werkveld behoefte is aan breder opgeleide sociale professionals (koersen op de toekomst).
Tijdens de ontwikkeling van de nieuwe opleiding is vooral veel aandacht besteed aan de organisatie van het geheel. Verder is vanuit thematisch onderwijs gekeken welke theorieën kunnen aansluiten op de inhoud van het onderwijs. Verder was van belang dat alle docenten attractief onderwijs kunnen geven zodat iedereen breed inzetbaar zou zijn. De focus voor de inhoud van het onderwijs lag vooral op de theoretische kaders binnen het thema onderwijs. Verder was er ook veel aandacht voor de hele organisatie van de transitie naar het nieuwe onderwijs (integraal onderwijs waarbij geen losse vakken worden gegeven) en de nieuwe opleiding. Door de hele transitie was er weinig tijd en aandacht om de creatieve agogische vakken een plaats te geven binnen het curriculum. Na drie jaar komt het inzicht dat het een gemis binnen het onderwijs is dat er weinig creatieve agogische vakken worden aangeboden, zowel integraal en als vak.
Naar aanleiding van deze conclusie en het gemis wat ik hier persoonlijk aan ondervind heb ik de volgende onderzoeksvraag opgesteld:
• Hoe kunnen creatieve werkvormen meer geïntegreerd worden binnen integraal onderwijs binnen vier leerjaren Social Work?
Om me te kunnen voorbereiden op dit onderzoek zal ik in dit document eerst wat vertellen wat er nu aan creatieve agogische vakken wordt gegeven. Vervolgens geef ik aan hoe er nu binnen de opleiding mee omgegaan wordt, daarna beschrijf ik de wens voor de toekomst en als laatste geef ik aan waarom dit onderzoek belangrijk voor mij is en wat ik ermee wil.
De huidige situatie
Op dit moment wordt er weinig gedaan binnen Social Work mbt de creatieve agogische werkvomen/onderwijs. In leerjaar 1 / 2 krijgen alle studenten 1 werkplaats (drama of muziek of beeldende vorming of sport). Deze werkplaats bestaat uit 5 bijeenkomsten van 150 min. Verder kunnen studenten nog binnen het keuzeonderwijs kiezen voor een keuzevak. Verder kunnen de studenten nog kiezen voor een verdiepende werkplaats drama/muziek/beelden/ sport, deze werkplaats bestaat uit 10 bijeenkomsten van 150 minute.
Soms wordt er gebruik gemaakt van creatieve middelen of werkvormen binnen het integrale onderwijs, maar dit is afhankelijk van de docent.
In de leerjaren 3 en 4 wordt er weinig gebruik gemaakt van de creatieve agogische vakken.
Dialoog Curriculumontwerp VT 1-2 Muzische – en keuzevakken 20/21
Momenteel wordt er gewerkt aan een verbetering van het curriculum voor 2020-2021 om de verschillende onderdelen binnen het onderwijs meer op elkaar te laten afstemmen en om eventuele verandering door te voeren. Hierbij wordt er afgestemd met de cursusbeheerders van de huidige semesters en coördinatoren (inhoud en vorm) en met collega’s die zich bezig houden met de praktijk, taal en met creatief-agogische onderdelen.
De wenselijke situatie
De wenselijke situatie vanuit de creatieve collega’s. Welke onderdelen moeten in ieder geval onderdeel zijn in het curriculum van Social Work.
|
|
Doel |
Toepassing |
Vormgeving |
|
|
|
|
|
|
Jaar 1 – basis |
- Ontdekken eigen creativiteit - Reflectietool - Ideeën voor creatieve activiteiten |
- In presentaties en assessments waarin meer dan alleen cognitieve worden verwacht - Ontdekken invloeden eigen levensgeschiedenis en socialisatie, begin vorming beroepsidentiteit 1e jaars stage |
Workshops ter kennismaking en oriëntatie
Werkplaats
Keuzevak |
|
Jaar 2 – verdieping |
- Basiskennis materialen, instrumenten, technieken - De basis van doelgericht leren en interveniëren, methodisch werken - Programma- opbouw |
- Praktische invulling van ‘gereedschapskist’ voor diverse doelgroepen; Comp 1 - Competentie 2, niveau 1, bijvoorbeeld in stage jaar 2 - Competentie 2, gericht op het versterken van netwerken
|
Verdiepende workshops
Werkplaats
Keuzevak |
|
Jaar 3 – toepassing |
- Interventies bedenken en zelf ontwerpen - In kaart brengen creatief agogisch werken bij de instelling - Opzet grotere projecten |
Competentie 2, niveau 3: doelgericht begeleiden. Specifieke afstemming op de doelgroep: agogisch begeleiden - Competentie 1: informeert zich. Multidisciplinair samenwerken Afstemmen op organisatie en doelgroep - Competentie 4: onderzoekt, verbetert |
Werkplaats, activiteiten met cliënten binnen school. Begeleid leren.
Spreekuur voor LWG’s
Workshops |
|
Jaar 4 – verbreding |
- Een andere onderzoekstaal ontwikkelen - Creatieve denkprocessen rondom interventies |
- Bij probleemoriëntatie verzamelen van informatie, ook voor doelgroepen die minder verbaal zijn ingesteld (maar niet alleen zij) - Inzetten van creatieve interventies |
Werkplaats
Workshops
Spreekuur
Creatieve minor |
|
|
|
|
|
Mijn motivatie
Bij de vraag waarom ik me met dit onderzoek bezig wil houden is tweeledig. Enerzijds vind ik het belangrijk dat de creatieve agogische vakken meer binnen het curriculum plaats gaan vinden en anderzijds vind ik het belangrijk dat ik meer in mijn kracht word gezet binnen de opleiding.
Curriculum
Ik vind het belangrijk dat de studenten ervaring opdoen met verschillende creatieve agogische middelen zodat zij zich kunnen oriënteren op de inzet van creatief-agogische middelen in de praktijk van het sociaal werk. Verder vind ik het belangrijk dat studenten de creatieve agogische middelen kunnen toepassen bij verschillende doelgroepen binnen de praktijk van het sociaal werk.
Ook vind ik het belangrijk dat er meer zichtbaarheid (zowel intern en extern) wordt gegeven aan het creatief agogische en dat het motiverend en verbindend werkt.
Kracht
Ik zou graag meer mijn expertise in willen zetten ten behoeve van het creatief agogische en daar wil ik graag onderscheid in maken door de volgende drie punten.
- De verschillende werkplaatsen die er zijn uitbreiden, maar ook een koppeling maken met het praktijkonderwijs in jaar 1 en 2.
- Onderzoeken waar binnen het thema onderwijs meer gebruik gemaakt kan worden door creatief agogische aspecten. Hoe kunnen daarbij de verschillende collega’s ingezet worden.
- Mogelijkheden organiseren (zowel in opdrachten in collega’s). Ik zie vaak veel mogelijkheden en kan de grote lijnen overzien.