Een muzisch perspectief op goed werk.

Een brug slaan tussen makerschap/maakprocessen en organisatie- en onderwijsvernieuwing.

Doelstelling

Het lectoraat verzamelt praktijkkennis over ‘muzische perspectieven op goed werk’ (conceptueel niveau) en ontwikkelt en ondersteund ‘muzische perspectieven op goed werk’ (praktisch/deelbaar niveau).

Achtergrond

Het maatschappelijk belang waar de onderzoeksgroep ‘Kunst en Professionalisering’ op inhaakt is die van organisaties waarbij de menselijke maat uit beeld raakt. Waar is de professional zelf? Wat kan de professional hier vanuit zich zelf en vanuit zijn eigen handelen tegenover stellen? Kunnen we het denkschema misschien omdraaien? Dus niet zeggen de snel veranderende wereld stelt ons voor complexe eisen (van buiten naar binnen). Maar: hoe kan ik als professional een bijdrage leveren?

De organisatiecontext waarin veel professionals leven helpt niet echt. Regie wordt gevoerd door regelgeving en controle op regelgeving. Kwaliteit proberen we te verzekeren door vast te leggen, vast te houden, zeker te weten. Daarmee halen we er niet alleen de individuele verschillen uit, maar verminderen we ook de kans op innovatie, aangezien die juist vanuit de afwijking, het uitproberen van iets anders, iets nieuws ontstaat. En wellicht even ernstig: we halen het leven eruit; persoonlijke verhalen lijken we te zien als tijdverspilling. We maken er geen ruimte voor. Wat zouden ze toe kunnen voegen, lijken we ons af te vragen. En dit terwijl organisaties en professionals streven naar het leveren en doen van ‘goed werk’.

Goed werk

Goed werk is geven we taal met het idee dat professionals door hun manier van werken een bijdrage kunnen leveren aan beter werk, betere organisaties en een betere wereld. Voor ons laat goed werk zich in een paar onderling samenhangende richtingen uitleggen:

• De professional. Goed werk is ten eerste dat het de professional die het doet past. Voor hem of haar is het werk het juiste werk om te doen. Het geeft zin. Hij/zij heeft er zin in en geeft er zin aan.
• De organisatie. Ten tweede is goed werk goed in de zin dat de organisatie waarmee of waarin het werk gedaan wordt goed werkt. Professionals en hun handelen vinden daarin context en inbedding. Het werk ’loopt’. Er zijn goed werkende processen en interacties. Zowel binnen als buiten.
• De diensten, producten. Ten derde is het ’goed werk’ omdat de dienst of het product die worden geleverd kwalitatief/ vakkundig/ ambachtelijk aan een hoge standaard beantwoorden. Er kan met plezier (zoiets als beroepstrots) naar gekeken worden.

In een viertal landelijke en een internationaal samenwerkingsverband werken wij aan de notie van goed werk.

• Normatieve professionalisering, Harry Kunneman
• Goed werk expeditie, Manon Ruijters, Daan Andriessen
• Landelijk lectorenplatform Studio 21cs, (HKU als initiatiefnemer)
• Werkplaats Muzisch onderzoek, Daan Andriessen (HU) en Michiel de Ronde (HR)
• Innovative Conservatoire, internationaal samenwerkingsverband, (Guild Hall School & Liz Lerman)
• In 2019 starten we ook met de onderzoekswerkplaats Goed HKU Werk.

Een muzisch perspectief

Onze bijdrage typeert zich door goed werk vanuit een muzisch perspectief te benaderen. Het ‘muzisch perspectief’ vindt grondslag in de kunsten. Hierin speelt makerschap en maakprocessen een grote rol. Het gaat er bij een muzisch perspectief op wat de waarden van kunst kunnen bijdragen aan professionalisering (richting goed werk) en minder om de worsteling van kunst as such met impact tav grote vragen in de kunsttraditie.

Wij typeren een muzisch perspectief op deze wijze: een andere oriëntatie anders kijken, professionele ruimte maken, interventie in gewoonte, anders samenwerken. Wat is kenmerkend aan kunst, kunstbeleving en kunst maken en het muzisch(maakproces)?

• iets nieuws. Het was er eerst nog niet. Scheppend.
• intrinsiek gemotiveerd. Geen direct nut. Betekenis in zichzelf en als zichzelf
• De zinnen, zintuigen beroerend.
• Vorm van reflectie op wie we zijn, hoe we leven en handelen.
• Vervoering, geraakt worden, meegenomen worden door het schone (dat ook het afschrikwekkende, enge kan zijn).
• Opvoering (dus de tijdelijke eigen tijd en ruimte die er aan verbonden is).
• Draagt bij aan gemeenschappelijke betekenis en gemeenschapsvorming

We kiezen het woord ‘muzisch’ omdat dit woord zich ontdoet van de kunsttraditie/geschiedenis en ons geloof dat ieder mens een muzisch perspectief kan ontwikkelen zonder zich ‘kunstenaar’ te beschouwen. Muzische perspectieven zijn er niet op uit ‘goed werk’ te definiëren als conceptueel begrip maar het muzisch perspectief is iets dat je doet in een praktijk (praktijkgericht) door ‘in het werk te stappen’ (actieonderzoek). Professionals ontwikkelen, in de praktijk met stakeholders, collega’s en belanghebbenden vanuit hun eigen muzische makerschap, nieuwe manieren van werken.