NB herschrijven in veel kwiekere taal.

Ineens, als in een flits, begrijp ik de eerste woorden van Hesiodus als hij alle goden van de griekse mythologie  “Muzen van de Helicon, laat ons lied met jullie beginnen die op de grote en heilige berg van Helicon wonen”. De theogonie die de griekse dichter Hesiodus schreef rond 700 vC., zijn ordening van de godenwereld (theogonie), begint met een lofzang op jou muze! Zou dat het zijn wat ik nu 2700 jaar later aan het doen ben. Is een lofzang en dat mooie woord ‘bezingen’ dus toch ook echt zingen? Moet ik eraan geloven? En ook zelf zingen?

Zijn het de woorden en beelden waar Hesiodus zo vol van is die nu opnieuw tot leven komen in deze melodie? Hoe jullie dansen op sierlijke voeten rond een diepblauwe bron en het altaar van Zeus de machtige zoon van Kronos. Over de zachtheid van jullie huid als jullie je wassen in de bronnen. Hoe de dans bij wie het ziet een diep sensueel verlangen wekt. Dat jullie in slierten van mist door de nacht reizen en jullie stemmen dan vooruit klinken nog voor ergens aan te komen.

Heel precies beschrijft Hesiodus hoe hij jullie ontmoet. Terwijl hij zijn schapen hoedde, leerde jullie hem een prachtig lied. Het maakte hem kennelijk niet uit dat jullie hem eerst uit hebben gescholden voor schandvlek en vraatzuchtige maag! Ook dat jullie hem vertelden leugens te kunnen verkopen als waarheid of de échte waarheid te spreken net zoals het jullie uitkwam deed merkwaardig genoeg niets af aan zijn lofzang. Nogal een dwingend en hooghartig optreden laten jullie zien zou ik zeggen. Niet bepaald bescheiden. Tenslotte geven jullie hem een lauriertak en dragen hem op zijn lofzangen op de Goden vanaf nu altijd te beginnen en te eindigen met jullie muzen. Dat is nogal wat! Toch?

Of schept Hesiodus zijn eigen geloofwaardigheid door zichzelf allereerst als eenvoudige schapenhoederuit uit te laten schelden om vervolgens een heilige stem te ontvangen die het hem toestaat of zelfs opdraagt de hele godenwereld te ordenen? De inblazing is een wending. Daarna spreekt hij zichzelf en andere dichters kritisch toe: ‘Nee! roept hij uit. Waarom zing ik telkens nog over boom en tak. Begin nu maar gewoon met de muzen dichter’! Jullie zang laat het huis van Zeus oplichten, weerklinkt tegen de toppen van de Olympus en in de verblijfplaatsen van de onsterfelijken. Vreugde verspreidt zich. Zeus spreekt recht. De zwarte aarde lacht.

Hesiodus zang vertelt nu over jullie moeder de Godin van het geheugen, mnemosyne. Hoe Zeus ver van de woningen van sterfelijken negen nachten doorbracht in haar heilig bed. En hoe jullie daar, de negen muzen, een jaar later uit geboren werden: Clio, Thalia, Melpomene, Terpsichore, Euterpe, Erato, Polyhymnia, Urania, Calliope. Zo daar zijn jullie dan! Tevoorschijn gekomen. Het hele tableau de la trouppe. Teveel om in één keer te overzien maar dat komt later wel.  

Hesiodus besluit zijn ode met wat een zanger die dienaar van de muze is een man met zorgen en verdriet kan brengen.  ‘For though a man have sorrow and grief in his newly-troubled soul and live in dread because his heart is distressed, yet, when a singer, the servant of the Muses, chants the glorious deeds of men of old and the blessed gods who inhabit Olympus, at once he forgets his heaviness and remembers not his sorrows at all; but the gifts of the goddesses soon turn him away from these’.