Een Theatraal Tribunaal vraagt een goede claim en een team dat zich die claim heeft eigen gemaakt en in de verschillende rollen er aan kan bijdragen om het debat over die claim te ontlokken.
De rollen bij een Theatraal Tribunaal zijn:
De bode: iemand die de spelregels uitlegt en handhaaft en publiek stimuleert mee te doen. Dit kan ook de voorzitter van de jury zijn. Het gaat om een intermediaire rol tussen publiek en degenen die de rechtzaak hebben voorbereid. Bij Augusto Boal spreek je dan van de Joker.
De rechter: iemand die de slotconclusie van het debat trekt en eventueel vooraf een filosofische notie geeft over het belang van het het thema in deze gemeenschap.
Zo gaf in mijn eerste theatraal tribunaal, de rechter (die dagelijks strafrecht sprak) als notie vooraf aan de zaal mee: In de rechtbank gaat het erom als rechter te luisteren naar argumenten die onderbouwd zijn, niet door emoties, maar door collectief ervaren 'feiten'. Uiteindelijk oordeelt een rechter altijd in opdracht van de gemeenschap. Tegelijkertijd zien we dat er zaken gevoerd worden om die collectieve opinie over wat hoort en wat niet tot stand te brengen. Naar zijn oordeel vormde ons tribunaal een dergelijke zaak.
Advocaat Pro en Contra: Deze advocaten geven een pleidooi waarin het publiek juist sterk op de ene of andere been wordt gezet en voeden zo de discussie.
Experts: iemand die in het debat een niieuw relevant gezichtspunt kan inbrengen. Kunnen eventueel in de jury zitten
Jury: groep die rechter adviseert over het in te nemen standpunt. Het voedt het debat als een jury die belang heeft bij de uitspraak, zoals in het Elia voorbeeld: studenten van de docentopleidingen in de kunsten: de toekomstige generatie Art educator.
Entr'act: reflectie in kunstzinnige vorm op het tribunaal. Dit kan op veel manieren. Bij Elia improviseerden de Advocaten pro en contra met piano en zang. Er kan met tekenaars gewerkt worden, een klaagmuur voor het publiek ingericht worden of met Paparazzi's.
Vaste Vrijwilliger: iemand in het publiek die de discussie kent en het publiek met een eigen anekdote kan uitdagen om een standpunt in te nemen of te verdiepen.
Voorbereiding: Vorm een team want het vraagt om met elkaar en het publiek improviseren. In de case van Elia op 12 mei hebben wij vooraf met elkaar een trainingsweekend gehouden om met elkaar de claim te schrijven, de rollen te verdelenen af te spreken welke interventies je kan doen om het publiek in het gesprek te betrekken. We hebben gewerkt met professionele speech schrijvers om tot aansprekende monologen te komen. (http://despraakmakers.com/author/michel/) Elders zal ik mijn tips uit hun adviezen publiceren.
Wat heeft dit met lerende netwerken te maken? Alles. Door je met elkaar zo intensief een inhoudelijke discussie eigen te maken en die te voeden, wordt je houding tot het onderwerp en elkaar heel persoonlijk. Je doet verlegt samen je grenzen en opvattingen en dat smeedt een band. Het geheim is hier: een uitdagende inhoudelijke taak met een team aangaan, waarbij ieders eigenheid een plek krijgt.