De les in 10 momenten

1. Bij binnenkomst realiseer ik me pas dat ik in een soort van toneelles beweeg, de vloer is grijs en vrij en er staan een paar stoelen en een blok. De ramen hoog. Muziek klinkt en Marco staat bij een tafel. In ons gesprek waar dit het gevolg van is, spraken we over lessen als werkplaats. Wat moet er dan zijn? De leegte vandaag? 
2. Brechtje loopt binnen, voordat de les begint, Anouk ontmoeten we bij het koffiezetapparaat. Ze blijken op een rijtje les te geven in verschillende lokalen. Hoe is het om te weten dat je collega's zo in de nabijheid zijn, dat je straks een klein kopje koffie of even zwaaien kan? Dat je je verbonden weet? Ik denk er aan omdat in het gesprek dat Marco en ik eerder hadden ook het feit dat je je onderzoek/lessen alleen doet soms zwaar valt. Dat de verbinding voelen dan lastig is. 
3. Zo volwassen zijn deze studenten, zonder schroom tonen ze een stukje uit eigen werk. Ik ben verrast. Iets uit de eigen praktijk laten ervaren, dat wat we in het lectoraat ook regelmatig doen. Ze doen het gewoon. Ze staan open voor feedback, ze proberen verder uit, ze stimuleren elkaar om anders. Ze hebben lef om te interveniëren. En daaromheen, ik zie het niet anders, dan er om heen, als een warme cirkel is Marco. Hij houdt ze bij elkaar, ondersteunt, daagt uit.  In systemisch werk noemen we dat holding space, dat iemand er voor zorgt dat alles er mag zijn. Ik krijg de indruk dat hij dat heel goed kan. 
4. Er klopt iets niet in de oefening, waar zijn we nu naar op zoek. Een studente, we noemen haar Molly, ook al heette zij niet zo, is met de klas bezig om de 5W's in spel vorm te geven (Wie, Waar, Wanneer, Wat en Waarom). Deze oefening gaat over wat en waarom. In het spelen is het wat snel en saai. Marco zittend op zijn blok, papiertje op schoot, stift in de hand, praat denkend en toch overtuigd. Wat is nu Wat? en Wat is de Waarom? Door het gesprek en de oefening er na wordt het scherper. Student neemt aan. Iedereen leert nu, dat valt me op.
5. Ik loop warm geklemd met Mirza, rustig op zoek naar onze overeenkomsten. gek om opeens met een onbekende zo intiem een gesprek te voeren. Wat nou als we niets vinden? Ik ben de enige onbekende in de groep, dus moet alle informatie nog verkrijgen en delen van de anderen. De gesprekjes zijn klein, de conclusies van overeenkomst komen als we moeten opschrijven. Toch bijzonder dat er iemand met zo'n moeder als Ans tussen zit, niet antroposofisch maar je wel zo gedragen. 
6. Opwarmen met een vliegtuigoefening. Met zijn drieën landen op een platform- dan kan het toch alleen een helikopterplatform zijn, zegt er een.- daar lopen we met hetzelfde ritme, althans een poging tot hetzelfde ritme. Ik verstoor de landing door te vertragen. Af! ...Landing wordt niet goedgekeurd. Hoe belangrijk blijkt de gespeelde consequentie van zo'n oefening. 
7. Marco staat ontspannen erbij. Ik weet niet of ik moet schrijven: hij lijkt comfortabel of hij is comfortabel. Het ziet er zo gemakkelijk uit. Hij vertelt, geeft ruimte, is scherp en zo biedt hij van alles aan: oefeningen die je ook kan gebruiken in de les, verdieping van eigen verzonnen oefeningen, scherpte in de methode of aanbod.Naar hoeveel jaren ervaring kijk ik eigenlijk? Het is licht en kritisch  tegelijk. Ik vind het heel aantrekkelijk om naar te kijken. Het is een verademing om er bij te zijn. Zo maar op een donderdagochtend sta ik daar en doe mee. 
8. Je kan je studenten dus gewoon inlichten over alles wat je doet. In mijn poging uit te leggen wat ik kom doen omzeil ik het woord lectoraat. Ik zeg onderzoeksgroep, waarop Marco mij vertelt dat deze mensen weten dat hij onderzoek doet bij het lectoraat. Ze zijn zich dus bewust van het feit dat hij ook leert, uitprobeert, onderzoekt. En dat ze daarin dus ook een rol hebben. Ben benieuwd wat ze daar dan over denken. Of is het gewoon zo?
9. Als er zoveel aangeboden wordt in een les, hoe verzamel je dat dan. Maken ze oefenboeken, vol met vormen voor zichzelf, of kaarten zoals wij doen, schrijven ze erover, delen ze dat dan weer met elkaar. Ik zie zoveel gebeuren, dat het me bijna godsonmogelijk lijkt om alles te onthouden. Zou leuk zijn om hier ook een kaart van te maken. Of een methodiekspel alhoewel ik dat wel heel saai vind klinken. 
10. Wij houden van Marco! misschien was dat niet de precieze boodschap van een student, maar in mijn beleving was de intentie er wel. Het feit dat dit eigenlijk de laatste les is van hem, maar gelukkig, gelukkig, gelukkig zien ze hem ook nog bij didactiek. Stel je voor dat je nu al in het jaar afscheid van hem moet nemen, dat kan toch niet.