Als danser met een aangeboren natuur van stil zijn voel ik me vaak onmachtig. Onmachtig om onder woorden te brengen wat ik echt bedoel, wat me echt bezighoud zowel in mijn gevoelswereld als in mijn denken. Bij voortduren onmachtig om alle kleurschakeringen te laten zien, alle nuances recht te doen en de vragen die me consumeren hardop te stellen. Behalve als ik dans. Als ik dans komt mijn binnenkant buiten. Laat ik alle complexiteit intact, heel, en toch verschijnt er een vorm van helderheid.

Ik maak tegenwoordig korte films waarin dansers een complex vraagstuk omzetten in een dans. Laatst liet ik deze film zien op de onderwijsdag van de HKU. Aan het einde van de film vroeg iemand mij waarom ik de film had gemaakt. Ik antwoorde door te zeggen: ik wil de complexiteit zichtbaar maken van hoe het is om anders te zijn in het schoolsysteem, dat was namelijk het onderwerp van de korte film. Een van de toeschouwers zegt: dat is bijzonder: ik herkende mezelf heel erg in de film en het gaf me juist helderheid.

Die helderheid in complexiteit is de inzet van mijn zoeken. En ja ik weet dat die helderheid niet alleen mooi en bevrijdend is. Nee die helderheid kan ook pijnlijk, schurend en frustrerend zijn. Maar hij is tenminste echt.

 Binnen de HKU zie ik die helderheid in wat de studenten maken en in hoe de docenten doceren. Ik zie het als ze praten over hun vak, hun discipline of hun maatschappelijke engagement. Maar deze helderheid verdwijnt in het organiseren. In het organisatiegedoe van jaartaken, budgetten, teamontwikkeling en organisatieleren is slechts de zwaarte voelbaar. Onbewuste patronen, docenten die op omvallen staan van de werkdruk – overigens studenten ook - en in een gevecht zijn verwikkeld tussen hun eigen makerschap en hun docentschap. Een gevecht in een boksring waarin de een de ander knock-out proberen te slaan. Wat overblijft is de knock-out. Zij die niet knock-out gaan hebben vakkundig ofwel hun makerschap ofwel hun docentschap het loodje laten leggen. Dan ben je in ieder geval van dat akelige gevecht af.

 Wat rest is een wirwar van complexiteit die ontmoedigend kan zijn, waar je je hoofd over kunt breken, waar je in denkbeeldig cirkels vol dilemma’s en paradoxen kunt verdwijnen. Ja zelfs in het nadenken over onderwijsvernieuwing wat het domein lijkt te zijn van didactische theorie, ontwerpen van bovenaf zie ik alleen maar complexiteit, zonder helderheid.

Mijn inzet in het ontwikkelen van de nieuwe werkplaats met de titel Goed HKU Werk is dat we de complexiteit van alle vragen waar HKU-ers meelopen erkennen en herkennen. Dat we samen met hen manieren van werken ontwikkelen om daar helderheid in te krijgen. Niet door alleen maar te praten en te denken. Niet alleen door de complexiteit met ons denken te ontrafelen in fragmenten waarvan we niet meer zien hoe de hele spiegel eruit zag. Nee, ook door manieren van werken te ontwikkelen waarin de helderheid kan verschijnen. Vormen van werken waarin we niet alleen samenwerken maar ook samen-werken (met dank aan Mieke Moor). In dit samenwerken komen we die complexiteit tegen maar ook de helderheid van het erin zijn. Niet alleen praten over daar en dan, maar werken in hier en nu. Elkaar daarin tegenkomen, zichtbaar worden, leiden en volgen en samen iets maken wat er eerder niet was. Misschien is mijn voorstel voor de werkplaats dat we er mogen dansen in metaforische zin. En heel misschien ook wel een keer echt.