Grensgangers in verbinding

Daar zat ik achter een geleende tablet, want mijn eigen laptop was leeg. Op de 3^de verdieping van de Nieuwekade uitkijkend over de restanten eten en drinken die nog voor mij op de tafel lagen. Oortjes in en geluid controleren. Onze eerste stap als groep naar de buitenwereld. Werken met Zoom-webinar. Alles hieraan is nieuw en spannend. Een sessie leiden online aan de hand van het stappenplan van Critical Response Process op een tablet met een grote groep mensen die ik niet ken. Dit proces leiden met als inbrengers twee theoretische kanonnen: Bart van Rosmalen en Rob Martens. Zij waren eerder die avond al met elkaar in gesprek geweest om elkaars theorieën, werken vanuit het Muzisch perspectief en de rol van spel, te exploreren. Daarbij geprikkeld door de inbreng van een aantal Grensgangers, die beeldend, tekstueel en dansend hun visie op de theorieën teruggaven. Ik herformuleerde hun beginvragen, bleef aansluiting zoeken met het netwerk, zorgde voor het beantwoorden van vragen via de chat en liet mensen vertellen. Het was een constant schakelen tussen al mijn kennis, kunde en vaardigheden op theoretisch en technisch niveau, terwijl ik geen tijd heb om erover te twijfelen. Er rest me niet anders dan in de flow gaan en er niet meer uitstappen totdat de drie kwartier voorbij is en de zoom gesloten wordt.  

Juist deze flow is voor mij zo kenmerkend. Zowel in het spel, als in mijn ervaring met werken vanuit het muzisch perspectief. Csikszentmihalyi geeft de kaders mee voor een flow, waar ik me op dat moment, die avond in kon vinden. Wij maakten daar met zijn allen. Eerst een aflevering, daarna een verbinding. Online, maar wel wezenlijk. De spanning over hoe het overkomt verdwijnt, we gaan met zijn allen via Zoom in gesprek met elkaar. We stellen vragen, denken mee en concluderen dat we de meerwaarde zien. De meerwaarde van het mogen spelen, het mogen maken en het mogen falen. ‘Freubelen’ zoals Martens dat noemt. In ons werk, maar ook in het dagelijks leven. Of het nou bekeken wordt vanuit het spelen of vanuit het muzische. Naar mijn mening is dat wat de theorieën aan elkaar verbindt: de ruimte maken om te kunnen en mogen onderzoeken, vertrouwen op je intuïtie en nieuwe dingen proberen. Kunnen pendelen tussen het nu, de theorie en de verbeelding. Verwonderen en dit verwoorden. Dat scheppende vermogen waar Van Rosmalen het over heeft in verbinding met het idee van Martens ‘spelen maakt ons tot mens’. In het doen scheppen wij ons mens-zijn.

 In het spel op Zoom voel ik mij een volledig mens dat op dat moment speelt vanuit de intuïtie, het vertrouwen dat wat je doet goed is, bijdraagt. Vertrouwen op het vervolg dat vanuit de groep zal ontstaan. Welke vragen laat je klinken, welke antwoorden worden er gedeeld? En de tijd. Die eeuwige bron waar we ons toe verhouden. Die je in de flow, in spelen en maken even vergeet, maar die je ook weer terugzet in de realiteit.

En daarna de erkenning: werken vanuit maken, spelen en onderzoek leven. Niet alleen wij, de Grensgangers, zijn op zoek naar manieren van werken die onze creativiteit aanspreken. Buiten ons zijn er velen binnen en buiten Nederland die hierin aan het stoeien zijn. Mensen die zich, wellicht net als wij, in hun werkveld soms alleen voelen in hun missie. Die kunst, onderwijs en/of onderzoek willen benaderen vanuit het creatieve proces. Samen hebben wij die avond iets gemaakt, en een volgende stap gezet op de kronkelende weg waarin wij pendelen tussen de grenzen.

In de Werkplaats "Grensgangers" onderzoeken studenten en alumni van de HKU nieuwe vormen van onderwijs en kennisdeling. Vanuit een gezamenlijke fascinatie verkennen de deelnemers de mogelijkheden van het muzische perspectief voor hun werk in kunst en onderwijs.