Voorbereiding voor de Muzische Werkplaats 2
De opdracht voor de volgende Werkplaats op 15 en 16 februari was om iets te maken, één of meerdere artistieke werken. Ik heb voor een iets andere invalshoek dan een “artistiek” werk gekozen.
Vanuit het integratieve perspectief, die het uitgangspunt voor mijn activiteiten binnen de Werkplaats vormt, en van waaruit ik naar de methodologie van muzisch onderzoek kijk, staan het artistieke werken, het geven van lessen, organiseren van groepssessies en alle andere mogelijke professionele activiteiten in een nauw samenhang met elkaar. Ze vormen een netwerk waarin geen activiteit los van de andere staat; waarbij het doen van onderzoek, een onderzoekende houding en onderzoekend gedrag zich als verbindend element in het centrum bevind. Daardoor kunnen artistieke activiteiten (componeren, performen, tekenen, etc.) net zo tot een project bijdragen dan een presentatie op een conferentie, een gesprek in een groepssessie of een interventie bij een bedrijf.
-
Wat ik gemaakt heb is een les, in zijn vaste vorm een serie van slides, als één activiteit binnen een grotere project. Dit is het werk dat ik meebreng. Het grotere project in de context van deze les is: ethiek in kunst, onderzoek en educatie.
-
De slides van deze les kunnen hier bekeken worden. Om de gehele presentatie te bekijken moet je het bestand downloaden.
-
Sinds een tijd speelt het ontwikkelen van een concept van ethiek in deze contexten een groot interesse van mij. De schets hieronder laat zien hoe verschillende gebieden van mijn professionele identiteit hiermee verbonden zijn: Het begon met een artistiek onderzoeksproject van het Lectoraat Performatieve Maakprocessen. Hierin werkte een groep van kunstenaars met een groep van kinderen met absence epilepsie, en door middel van kunst-uitingen probeerden we de ervaring van die kinderen en jongeren tijdens hun aanvallen communiceerbaar en deelbaar te maken.
-
-
Gedurende dit artistieke proces kwamen ethische vragen naar boven, niet op de laatste plaats tijdens presentatie van het project op internationale conferenties. Ethiek was een belangrijk onderwerp waar wij als kunstenaars en als onderzoekers niet omheen konden. De uitkomst van deze uiteenzetting was een artikel die ik geschreven heb voor de publicatie van het project, die op 27 februari in Het Huis in Utrecht officieel gepresenteerd wordt.
-
Met deze eerste uitkomst als vertrekpunt ben ik verder gegaan met het ontwikkelen van een ethisch concept binnen artistieke praktijk, onderzoek en educatie. Recentelijk heb ik een les voor studenten van de ArtEZ master Artist Educator over ethiek gegeven.
-
Er waren weinig lessen in de laatste jaren waar ik zo naar heb uitgekeken! De voorbereiding was niet alleen voor het maken van de les, maar was net zo goed verder gaan in mijn eigen onderzoek over ethiek; ik was dus niet alleen als docent aan het werk, maar ook als onderzoeker en vooral als artistieke professional. Het lesgeven is dus in geen enkel opzicht alleen maar een moment van kennisoverdracht! Het is deel van het work-in-progress. Het roept weer nieuwe vragen en mogelijk nieuwe werkvormen op, het heeft de functie van structurering van het materiaal, om het voor en in de les te bundelen en vanuit die structurering, inclusief wat de studenten teruggeven hebben, het onderwerp verder te ontwikkelen.
Deze slides hebben daarmee ook verschillende functies: als lesmateriaal, maar ook als vorm van disseminatie, baserend op de eerdere ervaringen in de artistieke praktijk en literatuuronderzoek. Dit is ook waar het mij in het "integratie"-project centraal om gaat: een grote diversiteit aan activiteiten kan met elkaar op een zeer vruchtbare wijze verbonden (kunnen) worden, met onderzoekend gedrag als centrale knooppunt van het netwerk. En hier zie ik ook de verbinding met het doen van muzisch onderzoek, binnen het grotere kader van muzische professionalisering: het muzische hoeft niet alléén de vorm van een inspirerende en artistieke interventie te hebben, maar kan een basale houding zijn, die het gehele handelen doordringt.