WERKVORM Maken en terug maken
Je oefent verschillende vormen van toe - eigenen en ervaart waar jouw authentieke makerschap zit.
MAKEN EN TERUG MAKEN
ROLLEN
Begeleider – time keeper en spelregel bewaker.
Maker - het delen van jouw maaksel.
Externe observant wordt mede maker– je kijkt, luistert en duid wat je ziet. Je werkt door op het maaksel van de ander.
VOORBEREIDING
Maak iets over een passage die je treft in het boek Muzische Professionalisering van Bart van Rosmalen *.
Waar tref jij in dat boek al grasduinend een ‘dragend citaat’ en tot welk maaksel zet dat jou aan?
* Voor een andere context kan je een ander boek kiezen.
SPELREGELS
De aanwezigen worden uitgenodigd zich in groepen te verdelen.
Minimaal drie mensen maximaal 12.
Je brengt om beurten een maaksel over het citaat in en bent om beurten maker of externe observator.
Je krijgt als maker een gezette tijd om je maaksel te delen en er met je groep op door te werken.
Je kiest zelf of je eerst je citaat voorleest of na afloop van je maaksel.
Als start nodigt de maker de externe observanten uit op een manier te gaan zitten die past bij zijn maaksel.
Bijvoorbeeld op de grond als groep, op stoelen als publiek, staand in een cirkel etc.
Na het delen van het maaksel vertellen de externe observanten wat ze gezien hebben.
Met de inzichten die de maker opdoet uit de observaties maakt hij met de externe observatoren een volgend maaksel.
De externe observatoren tonen dit nieuwe maaksel aan de maker.
De maker kan actief deelnemen aan dit maaksel en daarna aantekeningen maken.
Of kijken naar het maaksel dat naar hem terug gemaakt wordt, net waar op dat moment de behoefte ligt.
De belegeider kan hier als dat nodig is in mee denken.
De laatste tien minuten worden door alle deelnemers benut om inzichten op te schrijven over dit maakproces en hoe dit inwerkt op de betekenis van het citaat.
WERKINGINGSGEBIED
PERSOONLIJK MAKEN Deze vorm opent de ruimte voor iedereen om te oefenen met zijn authentieke makerschap. Als ieder in dat makerschap staat, kan je waarden aan elkaar overbrengen en van elkaar overnemen.
SAMEN MAKEN Door ook te zien welke citaten de anderen hebben gekozen en op welke manier zij iets maken, krijg je inzicht in welke manieren van toe-eigenen er zijn en kan je daar mee experimenteren in jouw manier van terugmaken.
KENNIS MAKEN Een vorm van terugmaken is bijvoorbeeld imiteren. Door na te doen leer je en activeer je inlevingsvermogen en kennis. Van binnenuit kan je je iets toe-eigenen dat eerst alleen van een ander is.
Of je kan aan het getoonde direct een eigen interpretatie toe voegen. Je laat het op je inwerken, pakt wat voor jou de kernwaarde er van is en geeft die op een eigen manier vorm, als reactie op het gemaakte.
PUBLIEK MAKEN Je komt er achter dat het er uiteindelijk niet om gaat om het zelfde te maken als de ander, of juist iets te maken dat niemand anders na kan maken. Deze werkvorm laat je ervaren: het gaat er om waarden te leren kennen en de kwaliteit die jij erin ziet tot uitdrukking te brengen. Door te reflecteren op het maakproces (middels bijvoorbeeld een rijk A4tje) kan je uit jouw particuliere ervaring de algemene inzichten ophalen.
BEGELEIDERSCHAP
Hoe ik de werkvorm onthoud, wellicht aanpas en in mijn praktijk inzet, lees je hier.
Een ander doet dit op zijn eigen wijze. Zie Werkvormen algemeen.
Hier kan de rol van begeleider of een meer ervaren maker cruciaal zijn in de groep. Deze kan met zijn maaksel de toon zetten, waar de anderen in mee kunnen gaan.
Ik heb mijn basis liggen aan de Toneel Academie in Maastricht.
Mijn behoefte was om mijn citaat te onderzoeken door muziek te laten horen en daar op te bewegen. Ik koos een tafel en klom er op bij wijze van podium. De externe observatoren mochten kijken. Daarna wilde ik horen wat zij gezien hadden en vroeg ik hen fysiek iets terug te maken.
Mijn inzicht is:
Door mezelf te laten zien, ontwapen ik anderen. De beschermlaag bij mezelf en de ander valt weg en er komt direct veiligheid om authentiek en onbewapend te zijn.
Ik neem dit praktisch mee in hoe ik de werkvorm begeleid, op de volgende manier:
Ik schep veiligheid om in een onderzoek te stappen door zelf ook kwetsbaar in mijn makersrol te stappen.
Ik baken de ruimte en de rollen precies af. Ik geef de objecten een plek, ik geef mezelf een plek en ik bepaal de plek die ik vraag van de ander.
Ik geef de spelers voldoende speeltijd om hun eigen handelswijze te ervaren en erop te reflecteren.