We kunnen van alles doen om het samenleven en samenwerken te versterken en om de wereld te verbeteren, maar op veel momenten komen we ook in het niet weten of het onvermogen terecht. Hoe houden we het uit in dat tragische midden tussen de wereld zoals die is en de wereld zoals die idealiter zou kunnen zijn? Hoe blijven we daadkrachtig handelen wanneer de complexiteit, het verdriet, de onmacht, het onbegrip en het onrecht ons overvallen? We zetten een stap in de goede richting, door met elkaar zeggen dat deze kant van het verhaal er ook mag zijn. Door een goed gezelschap met elkaar te vormen. Ook als politicus, wetenschapper of zorgprofessional hoef je het niet allemaal te weten en mag je je onzeker voelen. Maar vaak komen we niet veel verder dan dit “het mag er ook zijn”. In veel culturen spelen rituelen hierin een belangrijke rol. Die lossen niet direct iets op, maar vormen wel de uitwerking van “het mag er zijn”; we geven het letterlijk een plek. Maar we missen ook taal en vormen om actie te blijven ondernemen. We voelen ons handelingsverlegen, raken in de kramp of voelen ons machteloos tegenover iemands pijn en de grote vragen in de wereld. Hoe kunnen we oefenen in het uithouden van het tragische midden. In zijn van een goed gezelschap in dat midden en in het blijven handelen. 

Verkrampte reactie. Systemisch werk. Mindfulness. Ritueel. Goed gezelschap.

Maar hier staan we volgens mij ook een beetje op de rand van onze werkvormen. Die rituelen hebben we nog bijna niet. Harry