Bewust of onbewust, en wat er volgt

Ik ontdekte dat er verschillende soorten ‘impuls’ zijn. Peter noemde de manier waarop het begrip ‘impuls’ in het dansjargon wordt gebruikt (zie de bijdrage van Peter vooraf).

Ik zelf verstond onder impuls iets wat in je opkomt, en (merkte ik achteraf) dat is dan ook iets waar je je bewust van bent. De volgende ochtend kookte er iets droog in mijn keuken zonder dat ik me bewust was dat ik de kookplaat eronder had aangezet. Dus, bedacht ik me, moet er ook zoiets zijn als een onbewuste impuls. Misschien is dat wel wat Brechtje routine had genoemd, of wat gewoonte is – dat als ik iets op een kookplaat zet, dat ik uit routine of gewoonte die kookplaat ook onbewust aanzet. Alleen: ik zet ook wel eens iets op een kookplaat zonder dat ik hem meteen aanzet. Misschien komt heel veel van wat we doen wel voort uit onbewuste impulsen.

Het mooiste zou zijn – voor mij althans – als ik me van de impulsen wel bewust ben, en er toch geen censuur is om de impulsen niet te volgen. Natuurlijk kan en hoef ik niet al mijn impulsen op te volgen, maar dan om goede redenen en niet omdat ik iets niet durf of afkeur uit gewoonte of opvoeding. Wat gebeuren moet, moet gebeuren – daar heb ik die impulsen tenslotte ook voor. Ik leef inmiddels lang genoeg met deze aandacht voor impulsen dat ik heb ontdekt dat ik er baat bij heb als ik ze volg. Tijdens de Maitland Late gaf ik het voorbeeld van iets meenemen van huis als dat vlak voor vertrek in me opkomt, hoe irrationeel dat soms ook lijkt. De keren dat ik het toch thuisliet, kreeg ik daar later spijt van. 

Een impuls niet volgen omdat ik het niet durf – het was een van mijn vragen vooraf. Tijdens deze Maitland Late liep ik een tijdje rond met lange repen afplakband en draden wol die Carolien had meegenomen aan elk van mijn vingertoppen. Niemand reageerde daarop, wat ik wat vreemd vond, aangezien het toch niet helemaal normaal is als je zo rondloopt. Toen ik zei dat ik daar morgen niet mee het perron in het station op durfde lopen, kreeg ik wel een tip van Carolien: “Vertel jezelf gewoon dat het voor een performance is, dan durf je alles.” Nu betwijfel ik of die smoes voor mij ook zou werken, maar in vervolg op haar suggestie bedacht ik dat ik wel andere smoezen of cognitieve/rationele ingrepen kon doen om minder last te hebben van wat anderen zouden kunnen vinden van de impulsen die ik opvolg. 

Tot slot nog over de onduidelijkheid waar ik mij bewust van werd, tussen wat iemand doet als impuls en als gewoonte. Aan de buitenkant kun je dat niet zien, zo leek het. (Wellicht als je iemand heel goed kent, en als de impuls heel wonderlijk gedrag tot gevolg heeft.) Ik merkte dat op het moment dat Brechtje en ik bleven zitten praten en anderen al weer naar de ‘werkruimte’ waren gegaan. Bart kwam vertellen dat het soms lastig is om uit het ‘praten over’ te komen, maar dat de anderen toch echt verder wilden en op ons stonden te wachten. Terwijl ik, me heel bewust van ons voornemen om deze avond alle impulsen te volgen, op dat moment de impuls aan het volgen was om nog even met Brechtje te blijven zitten praten. Ik weet echter niet hoe relevant dat in het dagelijks leven is, want daar is immers nooit de afspraak om wel of niet impulsen te volgen. En voor zover ik me herinner ligt er ook nooit een sanctie op dat wel of niet te doen. Het blijft altijd een eigen voornemen.

Impulsen (durven) volgen maakt vrij.

Reacties