Ken je dat gevoel dat ‘het’ allemaal op jouw schouders rust? Dat als jij niet die en die stappen zet, de boel in de soep loopt? Laten we dat even het actorschap noemen. Dan herken je vast ook dat je geneigd bent om allerlei acties, rapporten, inzichten, beslissende wendingen en moedig optreden aan jezelf toe te schrijven: ‘dat heb ik toch maar even goed gefikst’. En ‘fijn dat ik erbij was, daardoor nam een en ander de juiste wending’. Ook hier zit een bepaalde druk. Namelijk het voortdurend levend houden dat dat jouw actorschap is. Toen de Romeinse keizer Marcus Aurelius de tijd gekomen achtte om iets van zijn inzichten over het goede handelen te delen schreef hij een boekje overpeinzingen. In plaats van te zeggen ‘ik doe dit, toen deed ik dat en dit zijn mijn uitvindingen’ begint dat boekje met een hele lijst mensen vanuit de vraag ‘wat heb ik van wie geleerd’. Familieleden, collegae, verre relaties, we zien ze één voor één verschijnen in korte tekstjes waarin we ze handelend voor ons zien. Die oefening ‘wat heb ik van wie geleerd’ is heel behulpzaam als je de druk van het eigen actorschap voelt. Je hebt het allemaal niet van jzelf. Ga eens na van wie je dat wat je belangrijk vindt geleerd hebt. Sterker nog: ga eens na welke personen bij je boven komen. Schrijf een paar zinnen over wat je ze ‘ziet’ doen. Kijk wat je daar uit geleerd hebt. Er gaat een positieve werking vanuit op meerdere punten: bescheidenheid (je hebt het niet allemaal van jezelf), afname van eenzaamheid (er staat een heel gezelschap om je heen), overtuigingskracht naar anderen (het werkt vaak sterker als je naar een ander wijst dan naar jezelf). Je kan deze werkvorm of deze invalshoek op allerlei manieren doen. In een groep gaan zitten, het eerste hoofdstuk uit overpeinzingen lezen en dan de navolging doen en na drie-kwartier schrijven uitwisselen observaties. Of heel in het klein voor jezelf of in vergaderingen als je vastloopt op de druk van actorschap/ overtuigingen.