Ik zet mij daags van tevoren aan de tekst over 'enthousiasme' van Cornelis Verhoeven (pag 233-268 bijlage) die ik morgen 1 april bespreek met studenten master kunsteducatie. (zie uitnodiging- bijlage)

Al eerder heb ik deze tekst in het lectoraat geagendeerd. Opnieuw ben ik er zeer door gegrepen.  Nu ook omdat het (voor mij) opnieuw allerlei kwesties aanraakt die met muze en onderzoek te maken hebben.

In de inleiding duidt hij heel mooi:

- het dilemma van beleefde eenvoud versus complicerende reflexie

- het gemakkelijk 'wegzetten' van muze, kunst, enthousiasme versus kennis/ rede/ wijsheid

En hoe daar vervolgens mee aan de gang te gaan!

Dan volgt een beschouwing over enthousiasme in twee delen. Eerst vanuit Plato later vanuit Hegel. Mooie daarvan is dat hij laat zien dat wat bij Plato zich moest bedienen van een godsidee en transcendentie bij Hegel terugkeert in totale betrokkenheid op en bij een zaak. Maar dat er eenzelfde werkzaamheid is!

De kern daarvan is dat je enthousiasme niet zelf kan maken, toepassen of in eigen macht brengen. Maar dat daar een ontvankelijkheid voor iets meer dan jezelf of groter of vreemder gaande is. (het eendere in het vreemde of andere). Het is ook geen deugd en/of goed je best doen. Het is zichzelf. Maar je kan er ook weer niet op gaan zitten wachten. De bespiegeling (aan het slot) over de relatie tussen passief en actief en hoe die altijd iets van elkaar hebben is sterk. Het doen en tegelijkertijd de toeschouwer zijn van wat er gebeurt. Het werkwoord 'gebeuren' als een onpersoonlijk werkwoord: 'het' gebeurt. Wel de condities kunnen scheppen waaronder 'het' er kan zijn. Maar het nooit kunnen afdwingen. Ook de verbreding van wat via kunstenaars, maakprocessen en esthetiek wordt uitgewerkt/onderzocht naar de verbreding van het exemplarische voor 'de mens' is prachtig en passend. En last but not least de verbinding tussen enthousiasme en ethiek (!) dat het dus met levenshouding van doen heeft. Niet met een toegepast moreel kader maar door en door met 'leven' zelf en met elkaar.    

Als ik nog nader bevraagd zou worden (en dat is het geval __) van waaruit werk ik, waar ben toe gedreven dan is dit voor mij een sleuteltekst.