Critical Friends: HU en HKU
de tweede HU- lezing. Keer daarna ook gaan samenwerken met het netwerk complexiteit. (geleid door Nicolien Montessori HU). Voorstelling met Anouk Saleming (HKU) gemaakt en die opengebroken zodat stukjes lezing van deelnemers uit netwerk complexiteit (HU) erin zouden kunnen passen. Daarna ging de voorstelling gewoon verder waar die gebleven was. Een weefvak op de snelweg. Een ritssluiting.
Daarna in Corona met Anouk drie korte films gemaakt over resonans. En die films opgestuurd, een naar elke van de drie lezinggevers (HU). Die maakten hun lezing mede gevoed door onze film. En in de studio maakten we terplekke weer iets terug. Dat ‘heen en weer’.
Dit jaar 2021 met kritische kwaliteit. Wat kan dat betekenen in complexiteit? Was een complexe titel uit voort gekomen….(begreep ik niet goed) Maar moest door de cast (en de voorgeschiedenis) denken aan het begrip critical friend. Zijn namelijk ‘vrienden’ geworden. We houden elkaar telkens scherp. Ook de anderen die vanuit HU nu geagendeerd staan: Hanke Drop, Patrick van der Bogt, Kees Greven. Ieder van hen vertegenwoordigt voor mij een kritische kwaliteit. Laten we dat als uitgangspunt nemen voor het ontwerp:
- Ik leid iedere spreker in door mijn persoonlijke band naar voren te halen en te benoemen wat daar kritisch in is. (anders klef, juist door de scherpte naar voren te halen wordt het interessant). Hanke door dat dieper doorgaan, de lichamelijkheid, de…, Kees door altijd vragen te blijven stellen en de bijzondere thematisering van ‘horen’ tijdens digitaal werken. Patrick door de milde terechtwijzing waaruit blijkt dat ik eigenlijk beter moet nadenken.
Dan hun lezing. Daarna zoals we dat ook kennen uit eerdere opzetten: terugspreken/ terugspelen vanuit de kunst. Cello opvoeren als critical friend het persen door een badpak van Hanke wordt het uit het keurslijf van Jimi Hendrix (doet mij denken aan mijn grote verlangen om destijds op het klassieke conservatorium te klinken als JImmi H).
De zoektocht tussen orde (compositie) en chaos (improvisatie) van Kees Greven roept bij mij de vraag op wat het instrument er zelf van denkt. Wat zou de cello doen als ik bijna niks van de gewone muziek laat horen? Alleen strijken en mijn vinger over de snaren laten gaan? Wordt een stukje natuurkunde. Dat zowel in de orde als inde chaos meeklinkt. Wetten van boventonen.
Patrick’s bijdrage die opmerkt dat veel kritische vrienden (folosofen, denkers, vernieuwers) al bij de doden zijn zet mij aan het denken over mijn eeuwige verhouding tot Bach (kritische vriend van elke dag). Ook een ABC. Het Anachronisme van Bach op de Cello in deze tijd. De twijfel daarover. Toch Bach spelen in de zoom…
Tenslotte in de vorm: 9 mensen uit de kring complexiteit gevraagd. Om terwijl ik speel een korte gedachte/beeld/inval op te schrijven in de chat en die direct aansluitend aan de muziek uit te voeren als een scenario. Handig want je ziet tenslotte precies wanneer wie aan de beurt is. Ideaal in zoom!
Openbare ruimte/ Terwijl die teksten klinken. Terugdenken aan oude vorm van het ‘koor’.
We voeren geen gesprek. En toch is het een gesprek. Geritualiseerd. Vorm geworden. Stukje van de openbare ruimte dat topt samenklank komt. Haal vaak aan (mede gebaseerd op MacIntyre) dat oude grieken pendelden tussen filosofie, politiek en theater. En dat vaak zelfde mensen waren. Nu in die lunchlezing zo’n stap naar het theater. Waarin ons gesprek ‘vorm’ krijgt en als een ritueel wordt opgevoerd. (Een schouwspel wordt).
Wat leer ik?
Kritische vriendschap gaat over verschil maken. Niet eens zijn voor de lieve vrede, maar op scherp zetten wat je aan het doen bent. Daarop aangesproken worden, Daar iets tegenaan zetten dat anders is.
Door die klassieke vorm waarin we werken moet ik bovendien terugdenken aan Aristoteles. En begrip vriendschap. En hoe dat vormgaf. Ander vriendschapbegrip Aristoteles. Vriendschappen tussen. Instrumentele (jij bent handig) hedonistisch- we genieten samen van dezelfde kwaliteit. De hoogste de vriendschap om het goede van de ander. De ander iets goeds. Vriendschappelijk eliefde. Auton. Het zelf. staan allemaal in het grotere doel. Tongeren vragen hoe dit zit.
Gezelschap waar Kunneman aan werkt. plus gat van de wanhoop
Terzijde....(broederschap tussen monniken- theologische kant- je laten onderwijzen) het vormen van een groepje zit niet bij biesta. Daar spreekt hij niet over. (docent- student en waar ze op gericht zijn- leren haalt het weg
Deze sessie voegt iets toe aan wat we bedoelen als we het hebben over kringen maken. dat element van critical friend toevoegen (en gedachten over gezelschappelijkheid uitbouwen).
En tenslotte HU en HKU als critical friends (hoe doe je dat in samenwerken?)
We hebben onze eigen opgave- die raakt elkaar. Dat derde waar je op gericht bent. Dat waar we samen op gericht zijn is complexiteit- (opgave die we delen)
Podium maken we samen- daar zit dat samen vormgeven in. (denk ook aan Lotte van den Berg- gesprek is een gezamenlijke creatie- hoe doe je dat?)Hoe doen we dan dat gesprek? 1- Maken een vorm.
2-En we zijn samen op iets gericht
Samen maken- persoonlijk maken- kennis maken- publiek maken